RBI Silver Loan Facility: RBI चा मोठा निर्णय: आता ‘चांदीच्या बदल्यात’ कर्ज मिळणार! (Silver Loan Facility)
भारतीय रिझर्व्ह बँकेने (RBI) महत्त्वपूर्ण पाऊल उचलत सिल्व्हर लोन अर्थात चांदीच्या बदल्यात कर्ज घेण्याची सुविधा सुरू केली आहे. हा नियम १ एप्रिल, २०२६ पासून प्रभावी होणार आहे.
आतापर्यंत केवळ सोन्यावर कर्ज मिळत होते, पण आता गरजू लोक त्यांचे चांदीचे दागिने, नाणी किंवा चांदीशी संबंधित इतर वस्तू गहाण ठेवून बँक किंवा गैर-बँकिंग वित्तीय संस्थांकडून (NBFCs) कर्ज घेऊ शकणार आहेत.
१. कर्ज सुविधा देणाऱ्या संस्था
ग्राहकांना ही चांदीवर कर्जाची सुविधा खालील वित्तीय संस्थांमार्फत उपलब्ध होईल:
- कॉमर्शियल बँक (Commercial Banks)
- अर्बन आणि रूरल को-ऑपरेटिव्ह बँक
- गैर-बँकिंग वित्तीय संस्था (NBFCs)
- हाउसिंग फायनान्स कंपन्या
२. कोणत्या उत्पादनांवर कर्ज मिळणार नाही?
रिझर्व्ह बँकेने हे स्पष्ट केले आहे की, चांदीवर कर्ज देताना काही उत्पादने वगळली जातील:
| प्रकार | वगळलेले उत्पादने |
| प्युअर धातू | प्युअर गोल्ड किंवा चांदीच्या विटांवर (Bullion) कर्ज मिळणार नाही. |
| वित्तीय उत्पादने | गोल्ड ईटीएफ (Gold ETFs) किंवा म्युच्युअल फंड युनिट्ससारख्या वित्तीय उत्पादनांवर कर्ज दिले जाणार नाही. |
उद्देश: RBI ने हे ‘आरबीआय (गोल्ड ॲण्ड सिल्व्हर लोन) डायरेक्शन्स, २०२५’ नियमांतर्गत सुरू केले आहे. मौल्यवान धातूंच्या कर्ज बाजारामध्ये पारदर्शकता, एकरूपता आणि देखरेख मजबूत करणे हा यामागचा मुख्य उद्देश आहे.
३. कर्ज परतफेडीचे आणि परत देण्याचे नियम
- दागिने परत: कर्ज घेणारा संपूर्ण कर्ज फेडेल, तेव्हा बँकेला ७ दिवसांच्या आत गहाण ठेवलेली चांदी परत करावी लागेल.
- भरपाई (Compensation): जर बँकेच्या चुकीमुळे चांदी परत करण्यात विलंब झाला, तर ग्राहकाला प्रतिदिन ₹ ५,००० (पाच हजार रुपये) या दराने भरपाई दिली जाईल.
४. चांदीच्या लिलावाचे नियम
जर ग्राहक वेळेवर कर्ज फेडू शकला नाही, तर बँक गहाण ठेवलेल्या चांदीचा लिलाव करू शकते. यासाठीचे नियम खालीलप्रमाणे आहेत:
- सूचना: लिलावापूर्वी ग्राहकाला नोटीस पाठवून सूचित केले जाईल.
- लिलावाची किंमत (Reserve Price): लिलावाची किंमत सध्याच्या बाजार मूल्याच्या ९०% पेक्षा कमी ठेवली जाणार नाही.
- अपवाद: दोनदा लिलाव अयशस्वी झाल्यास, ती किंमत कमी करून ८५% पर्यंत केली जाऊ शकते.
- अनक्लेम्ड: जर ग्राहकाने कर्ज फेडल्यानंतर दोन वर्षे उलटूनही सोनं/चांदी परत घेतली नाही, तर बँक त्याला अनक्लेम्ड घोषित करेल आणि वारसांशी संपर्क साधण्यासाठी विशेष मोहीम राबवेल.
व्हाटसऍप ग्रुप जॉईन करा